Những năm gần đây, từ giả tưởng xuất hiện với mật độ càng lúc càng nhiều trong mọi lĩnh vực nghệ thuật, từ phim ảnh, văn học đến âm nhạc. Bộ ba phim Chúa tể của những chiếc nhẫn chuyển thể từ tác phẩm cùng tên của Tolkien cùng với thành công ngoài sức tưởng tượng của Harry Potter đã đem đến một số lượng người hâm mộ khổng lồ cho tiểu thuyết và phim giả tưởng. Nhưng với âm nhạc nói chung và metal nói riêng thì mối lương duyên giữa các ban nhạc metal cùng với chủ đề giả tưởng đã bắt đầu và phát triển từ hàng thập kỉ trước.
Những tiểu thuyết giả tưởng gắn liền với các band nhạc metal một cách rất tự nhiên. Sự khoáng đạt, tính sáng tạo không giới hạn trong các tiểu thuyết giả tưởng đem đến cho các band nhạc metal nguồn cảm hứng bất tận. Mặc dù nội dung chính của metal vẫn là đả kích các vấn đề xã hội và chính trị, khai thác những điểm tối tăm nhất của con người, nhưng ngay từ khi hình thành metal đã xuất hiện những band nhạc gắn liền với chủ đề giả tưởng. Đó là Deep Purple, Uriah Heep và đặc biệt là Black Sabbath với người lùn vĩ đại Ronnie James Dio. Lời ca của họ kể về rồng, phù thủy và chiến binh dựa trên những huyền thoại và những bản anh hùng ca cổ đại.
Trong những tác phẩm giả tưởng đặt ảnh hưởng lên metal có 2 tác phẩm quan trọng nhất là Conan the Barbarian của Robert Howard và Lord of the rings của Tolkien. Đặc biệt là LOTR qua bao nhiêu năm tháng vẫn là nguồn cảm hứng không bao giờ cạn cho các band metal. Hai band nổi tiếng nhất gắn liền với tên tuổi của LOTR đương nhiên là Blind Guardian và Summoning.
Vào thập niên 80 sự ra đời của các loại cờ, bài và sau đó là các trò chơi điện tử dựa theo chủ đề giả tưởng và sau đó là khoa học viễn tưởng đã mở đường cho sự bùng nổ các band metal theo phong cách epic, fantasy. Không còn dựa vào các tiểu thuyết như Summoning và Blind Guardian, những band như Rapshody, Helloween, sau này là Nightwish, Haggard đã tự viết ra những những mẩu chuyện cho album của mình. Một số band viết hẳn concept album mang nội dung giả tưởng.
Avantasia, Rapshody hay Luca Turilli………đương nhiên là rất nổi tiếng. Nhưng cái tên mà tôi muốn nói đến ở đây là Bal- Sagoth. Họ là một band nhạc đặc biệt, những kẻ điên rồ đã đẩy trí tưởng tượng, sự sáng tạo trong âm nhạc lên mức cao nhất để làm nên những concept hết sức hoàn chỉnh mang hoàn toàn dấu ấn cá nhân. Trong sự nghiệp lẫy lừng của mình, họ đã tự mình tạo ra một multiverse với thế giới, nhân vật và chiều dài lịch sử riêng được đưa vào thành 2 triology kéo dài từ năm 1994 đến năm 2006 và vẫn còn đang tiếp tục. Mỗi một album của Bal-Sagoth là một tiểu thuyết hoàn chỉnh bằng âm nhạc. Các thành viên ban nhạc đôi khi không hát mà đọc trên nền nhạc hùng tráng và huyền bí.
Tại pháo đài của metal, Scandinavia fantasy metal đồng nghĩa với Viking/Folk/Pagan. Lịch sử đẫm máu nhưng hào hùng và phóng khoáng của vùng đất phương Bắc đã tạo nên Bathory, Falkenbach, Eluveite, Amon Amarth và hàng trăm metal band khác. Ảnh hưởng của văn hóa Viking cùng Folk Metal lan xuống Vương Quốc Anh, nơi mà Folk Metal được thổi một luồng sinh khí mới, những truyền thuyết mới, những anh hùng ca tràn ngập tiếng kèn túi và tiếng gió trên những ngọn đồi xanh biếc của Scotland. Cruachan, Waylander, In Extremo, Elvenking là những đại diện nổi tiếng nhất.
Đi xuống Đông Âu, một nền văn hóa cũng không kém phần lâu đời và hoang dại, metal được tắm mình trên những dòng sông bất tận chảy quanh những cánh rừng lá kim tuyết phủ, chìm vào trong không khí âm u và tăm tối. Pagan metal là kết quả của sự giao lưu đó. Vì nhiều lý do cả về địa lý, ngôn ngữ và chính trị, những band Pagan/Folk metal của vùng Sla vơ chưa bao giờ có được sự nổi tiếng mà họ đáng nhận được. Nhưng dấu ấn họ để lại trong giới underground là cực kỳ sâu đậm. Nga có Temnozor, Svarga, Butterfly Temple… Ukraine có Kroda, Drudkh…. Lyric của những ban này đôi khi dựa trên tiểu thuyết và thơ của những tác giả nổi tiếng như Taras Shevchenko hay Nick Perumova nhưng chủ yếu vẫn là những truyền thuyết của vùng Sla vơ lạnh giá. Và không một nơi nào, kể cả Bắc Âu thiên nhiên hiện ra một cách rõ ràng, ám ảnh và cuốn hút như tại Đông Âu. Không khí của những cánh rừng ôn đới, cái lạnh lẽo, cô quạnh đến rợn người được thổi vào trong các album của Temnozor hay Svarga một cách khéo léo đến không ngờ. Không chỉ âm nhạc, bản thân các band nhạc Nga và Ukraine tôn thờ tôn giáo Pagan, tôn thờ thiên nhiên. Rất nhiều album của họ chĩa mũi giáo về Thiên Chúa, tôn giáo mà họ cho rằng đã trở nên thối nát. Ngoài ra tư tưởng NSBM rõ nét trong rất nhiều band Nga và Ukraine nhất là thiên tài Roman Saenko cũng khiến họ thu mình lại so với thế giới
Cùng với thời gian, fantasy metal đã trở thành 1 phần quan trọng trong cộng đồng metal. Ở mỗi thể loại chúng ta đều có thể tìm thấy một vài band theo chủ đề này. Đã hàng thập kỉ trôi qua, thế giới nói chung và VN nói riêng vẫn coi metal là cái nôi của sex, bạo lực, ma túy. Nhưng khi mà MTV đã đầy rẫy ngực với vú, rượu với các bà mẹ vị thành niên thì khắp mọi nơi trên thế giới, vẫn có những gã tóc dài lượt thượt, xăm trổ đầy mình nhưng lại ôm “truyện cổ tích” mơ về lâu đài, phù thủy rồng và hiệp sĩ.